Markerem zespołu jelita drażliwego jest oznaczana we krwi zonulina. Kalprotektyna to marker laboratoryjny pozwalający odróżnić ciężkie choroby zapalne jelit od Zespołu Jelita Drażliwego. Jeżeli posiadasz charakterystyczne dolegliwości ze strony układu pokarmowego, ten wpis pomoże Ci ukierunkować diagnostykę i być spokojnym.
Zapraszam do lektury!
Spis treści:
- Kalprotektyna — marker stanu zapalnego jelit
- Kiedy dochodzi do wzrostu stężenia kalprotektyny w kale?
- Kto powinien wykonać badanie kalprotektyny?
- Kalprotektyna — jakie są korzyści wykonania badania?
- Kalprotektyna — normy/wartości referencyjne
- Kiedy kalprotektyna wzrasta?
- Kiedy Kalprotektyna nie wzrasta?
- Podsumowanie informacji na temat kalprotektyny
Kalprotektyna — marker stanu zapalnego jelit
Kalprotektyna to białko pochodzenia neutrofilowego tzw. „białko ostrej fazy”, które powstaje w momencie pojawienia się stanu zapalnego w naszym organizmie.
Neutrofile, czyli komórki odpornościowe odpowiadają w naszym organizmie za jego ochronę przed drobnoustrojami. Ich obecność w kale związana jest z migracją z krwi do miejsca toczącego się stanu zapalnego, gdzie wydzielają białko zewnątrzkomórkowo.
Wydzielana Kalprotektyna hamuje namnażanie się i rozwój bakterii oraz grzybów.
Kiedy dochodzi do wzrostu stężenia kalprotektyny w kale?
Do wzrostu wydzielania kalprotektyny przez neutrofile a tym samym jej wzrostu w kale dochodzi w trakcie procesów zapalnych przebiegających w jelitach.
Kalprotektyna jest odporna na rozkład enzymatyczny w przewodzie pokarmowym przez co może być wykorzystywana do diagnostyki chorób zapalnych jelit. U osób zdrowych występuje w śladowych ilościach.
W przeciwieństwie do chorób zapalnych jelit, stężenie kalprotektyny nie wzrasta w zespole jelita wrażliwego (IBS) przez co jest stosowana w diagnostyce różnicowej.
Kto powinien wykonać badanie kalprotektyny?
Badanie kalprotektyny oraz zonuliny powinni wykonać wszyscy ludzie w tym sportowcy, mający problemy jelitowe: biegunki lub zaparcia, bóle brzucha, wzdęcia celem diagnostyki różnicowej chorób zapalnych jelit i zespołu jelita drażliwego.
Kalprotektyna — jakie są korzyści wykonania badania?
| Uzyskanie informacji czy mamy do czynienia ze stanem zapalnym w obrębie jelit. |
| Kontrola ustępowania bądź zaostrzania stanu zapalnego. |
| Badanie przesiewowe — prawidłowy wynik — brak konieczności wykonywania badań inwazyjnych (kolonoskopii), wynik nieprawidłowy- informacja o konieczności szybkiej wizyty u specjalisty. |
| W przypadku osób chorych na wrzodziejące zapalenie jelita grubego lub chorobę Leśniowskiego- Crohna, badanie to daje jasną informację czy mamy do czynienia z zaostrzeniem choroby, czy też jednoczesnym istnieniem tzw. zespołu jelita wrażliwego. |
Tab. 1 Dlaczego warto wykonać badanie kalprotektyny
Kalprotektyna — normy/wartości referencyjne
| Wartość stężenia | Opis |
| <50.0 µg/g | wartość prawidłowa |
| 50.1-120.0 µg/g | wartość graniczna |
| >120.1 µg/g | wartości nieprawidłowe |
Tab. 2 Normy Kalprotektyny niezależnie od wieku i płci.
Kiedy kalprotektyna wzrasta?
| nowotwory jelita grubego |
| aktywne schorzenia reumatyczne |
| ostre zapalenie trzustki |
| marskość wątroby |
| zapalenie płuc |
| po znacznym wysiłku |
| inne choroby zapalne jelit |
Tab. 3 Sytuacje kliniczne gdy kalprotektyna wzrasta
Kiedy Kalprotektyna nie wzrasta:
| Zespół jelita drażliwego |
Tab. 4 IBS jest stanem w którym kalprotektyna nie rośnie.
Podsumowanie informacji na temat kalprotektyny
Kalprotektyna jest białkiem zapalnym, której stężenie wzrasta w kale w przebiegu chorób zapalnych jelit takich jak zakażenia bakteriami czy grzybami (przeczytaj o zaburzeniach mikroflory jelit i suplementacji probiotykami).
Prawidłowe stężenie kalprotektyny w kale wynosi <50.0 µg/g niezależnie od płci oraz wieku.
Stężenie kalprotektyny w kale nie wzrasta w przebiegu IBS, przez co jest dobrym markerem pozwalającym wykluczyć to chorobę.
Damian Ostrowski — Trener Personalny Białystok
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Celem potwierdzenia istnienia stanu zapalnego jelit.
Kalprotektyna w zespole jelita drażliwego nie powinna wzrastać. Chyba, że istnieje dodatkowo stan zapalny jelit.
W diagnostyce IBS warto oznaczyć obydwa markery. Zonulina powinna być podwyższona, a kalprotektyna w normie,
Jeżeli czujesz się dobrze i inne wyniki badań są w normie nie należy siętym przejmować.
Bibliografia:
- Lidia Decembrino, Mara De Amici, Margherita Pozzi et al, “ Serum Calprotectin: A Potential Biomarker for Neonatal Sepsis”, Journal of Immunology Research, Volume 2015, Article ID 147973, 2015
- https://www.alablaboratoria.pl/
- Joshi S, Lewis SJ, Creanor S, Ayling RM (2009), „Age-related faecal calprotectin, lactoferrin and tumour M2-PK concentrations in healthy volunteers”, Annals of Clinical Biochemistry. 47 (Pt 3)
