Steroidy (sterydy) anaboliczne to substancje zwiększające wydolność, poprawiające siłę oraz zwiększające masę mięśniową. Są popularne wśród sportowców oraz zwykłych ludzi chcących poprawić sylwetkę. Większość stosowanych substancji pochodzi z czarnego rynku i jest groźna dla zdrowia. Stąd, dziś przedstawię Ci rzadkie badania w trakcie stosowania steroidów anabolicznych, o których się nie mówi, a warto je wykonywać w trakcie stosowania terapii steroidowej by cieszyć się zdrowiem.
Zapraszam do lektury.
Spis treści:
- Sterydy anaboliczne dostępne na czarnym rynku
- Preparaty steroidowe dostępne na rynku
- Negatywne konsekwencje stosowania steroidów anabolicznych
- 5 badań w trakcie stosowania steroidów anabolicznych, które warto wykonać
- Albumina w moczu – albuminuria – badanie nr 1
- Czynnik V leiden oraz Białko C – badanie nr 2 i 3
- Fibrynogen – badanie nr 4
- Retikulocyty – badanie nr 5
- Podsumowanie – 5 badań w trakcie stosowania steroidów anabolicznych, o których nikt Ci nie powiedział
Sterydy anaboliczne dostępne na czarnym rynku
Do połowy lat 70- tych substancje te były w wielu krajach swobodnie dostępne.
W roku 1990 w USA zarządzono wprowadzenie Anabolic Steroid Control Act, który spowodował, rozkwit nielegalnych wytwórni i laboratoriów produkujących te środki.
Skutkiem tego, po dziś dzień większość steroidów anabolicznych dostępnych na rynku to tzw. „undery” produkowane w nielegalnych laboratoriach niekoniecznie w sterylnych warunkach. Produkowane są najczęściej z surowców z Chin, Pakistanu czy Indii.
Zmiana miejsca pozyskiwania steroidów anabolicznych z aptek na czarny rynek spowodowała, że istnieje sporo substancji o niskiej czystości zagrażającej życiu.
Dlatego kontrola stanu zdrowia, w trakcie stosowania steroidów anabolicznych zyskuje na znaczeniu.
| Nazwa | Forma podania | Przeznaczenie do użycia |
|
Anadrol (oxymetholone) | oralna | Tak, leczenie anemii, osteoporozy, oraz przy wyniszczeniu organizmu w związku z zakażeniem HIV. |
|
Anavar (oxandrolone) | oralna | Tak, osteoporoza, utrata masy ciała po zabiegach i urazach, przewlekłe wyniszczające infekcje, długa terapia kortykosteroidami, terapia pooparzeniowa, zespół Turnera, oraz przy wyniszczeniu organizmu w związku z zakażeniem HIV. |
|
Deca durabolin (nandrolone) | Iniekcje domięśniowe | Tak, niedokrwistość, osteoporoza, terapia pooparzeniowa, nowotwory, HIV |
|
Dianabol (metandienone) | oralna | Początkowo stosowano do leczenia Hipogonadyzmu. W wielu krajach wycofano. |
|
Equipoise (boldenone) | Iniekcje domięśniowe | Medycyna weterynaryjna |
|
Halotestin (fluoxymesterone) | oralna | Tak, hypogonadyzm, opóźnione dojrzewanie, rak piersi |
| Methyltestosterone | oral na | Tak, hipogonadyzm, opóźnione dojrzewanie, pomenopauzalna hormonalna terapia zastępcza, osteoporoza, rak piersi |
|
Primobolan (metenolone) |
Oralna (octan) lub domięśniowe iniekcje (enantan) | Tak, Japonia i Mołdawia. Powrót do zdrowia po ciężkich zabiegach oraz oparzeniach. |
| Trenbolone | Iniekcje domięśniowe | Medycyna weterynaryjna. |
| Winstrol (stanozol) | Oralna lub iniekcje domięśniowe | Nie, pierwotnie zatwierdzony przez FDA do stosowania u ludzi ale został zabroniony w 1962. |
Tab. 1 Najpopularniejsze sterydy anaboliczne
Preparaty steroidowe dostępne na rynku
Na rynku istnieje wiele preparatów. Część z nich to środki nielegalnie pochodzące z aptek czy od pacjentów, którzy mieli przepisane je na receptę, część pochodzi z rynku weterynaryjnego. Reszta to tzw. „undery” czyli środki produkowane w nielegalnych laboratoriach. Preparaty steroidowe dostępne na rynku można zaliczyć do czterech kategorii.
| Podrabiane produkty znanych firm farmaceutycznych. | Zaniżone stężenia, analogi słabiej działające, sporo substancji wypełniających |
| Produkty stworzone przez podziemne laboratoria „undery”. | Słabiej działające analogi, inne substancje, o różnej czystości farmaceutycznej |
| Produkty importowane z krajów gdzie nie są zakazane. | Tajlandia, Indie, Pakistan, Meksyk — bywają bezpośrednio wysyłane z zagranicy. Produkty bezpieczniejsze niż „undery”. |
| Produkty apteczne. | Produkty, trafiające na czarny rynek z aptek/szpitali. Najlepszy towar. |
Tab. 2 Rodzaje steroidów anabolicznych dostępnych na rynku.
Negatywne konsekwencje stosowania steroidów anabolicznych
Używanie steroidów anabolicznych powoduje wiele niekorzystnych efektów na organizm, przedstawionych w tabeli 3.
| Układ rozrodczy | Atrofia jąder, impotencja, hipertrofia prostaty, rak prostaty, ginekomastia, priapizm (ciągły wzwód). Zaburzenia cyklu miesiączkowego, przerost macicy, atrofia piersi, wpływa teratogenny na płód |
| Wątroba | Cholestaza, uszkodzenie wątroby, rak wątroby |
| Układ sercowo – naczyniowy | Wzrost cholesterolu, spadek cholesterolu HDL |
| Mózg | Depresja, nerwica, psychoza, agresja, napady paniki |
| Układ immunologiczny | Spadek odporności |
| Nerki | Uszkodzenie kłębuszków nerkowych, zaburzenia filtracji, nowotwory i niewydolność nerek |
| Endokrynologia | Upośledzenie tolerancji glukozy, insulinooporność |
| Skóra | Trądzik, hirsutyzm, obrzęk, bladość |
| Mięśnie | Uszkodzenia włókien mięśniowych |
| Układ krzepnięcia | Nasilenie krzepnięcia krwi |
Tab. 3 Negatywne konsekwencje zdrowotne stosowania steroidów anabolicznych
5 badań w trakcie stosowania steroidów anabolicznych, które warto wykonać
Albumina w moczu – albuminuria – badanie nr 1
Albuminy to niskocząsteczkowe białka osocza. Ich główną rolą jest utrzymywanie ciśnienia onkotycznego krwi oraz transport wielu związków. Albuminy przechodzą do moczu w znikomej ilości.
Zwiększona obecność albumin w moczu sugeruje problemy związane z kłębuszkami nerkowymi. Badanie ilościowe albuminy w moczu umożliwia monitorowanie zdrowia nerek.
Albuminę w moczu oznaczamy jednocześnie z kreatyniną – wyznaczając wskaźnik ACR.
Prawidłowe wartości – <30 mg/g kreatyniny
Koszt oznaczenia Albuminy i kreatyniny w moczy – około 30 zł
Czynnik V leiden oraz Białko C – badanie nr 2 i 3
Stosowanie środków dopingujących zwiększa ryzyko powstania skrzepów krwi.
W literaturze opisywane są przypadki zgonów sportowców z powodu zakrzepicy (trombofilii) i zatorów tętnic. Do najsłynniejszych przypadków należy śmierć Kamili Skolimowskiej – polskiej lekkoatletki rzucającej młotem, która zmarła z powodu zakrzepicy.
Szacuje się, że 20-30% przypadków choroby zakrzepowo-zatorowej związane jest z występowaniem genetycznej predyspozycji do jej rozwoju.
Wiele osób posiada mutacje genetyczne odpowiadające za zakrzepicę, z których powodu nie zdaje sobie sprawy. W Polsce sytuacja ta dotyczy około 5% osób, którzy posiadają mutacje czynnika V oraz/lub białka C.
Dlatego przed rozpoczęciem kuracji steroidowej warto zbadać aktywność tych substancji.
Koszt oznaczenia aktywności Białka C – 40 zł; czynnik V leiden – 200 zł (badanie genetyczne)
Fibrynogen – badanie nr 4
Fibrynogen jest białkiem krzepnięcia, odpowiadającym za prawidłowe tworzenie się skrzepu. Dodatkowo jest białkiem stanu zapalnego i podobnie jak CRP wzrasta w jego trakcie.
W przypadku stosowania steroidów anabolicznych białko to ma tendencję do wzrostu, zwiększania lepkości krwi i jej wzmożonego krzepnięcia prowadząc do zakrzepów.
Koszt badania – ok. 10 zł
Retikulocyty – badanie nr 5
Retikulocyty to niedojrzałe erytrocyty. W przypadku treningów wytrzymałościowych i stosowania środków anabolicznych celem poprawy wydolności warto oznaczać ich ilość, a także parametry.
Zmiany w retikulocytach pojawią się znacznie szybciej, niż zmiany widoczne w układzie erytrocytarnym w morfologii krwi obwodowej.
W związku z tym pomagają uchronić się przed niedokrwistością znacznie wcześniej oraz sprawdzić wpływ treningu wytrzymałościowego.
Podsumowanie – Badania w trakcie stosowania steroidów anabolicznych, o których nikt Ci nie powiedział
Stosowanie sterydów anabolicznych wiąże się znacznym obciążeniem organizmu i negatywnymi skutkami zdrowotnymi. Aby kontrolować swój stan zdrowia warto wykonywać badania laboratoryjne.
Pośród nich są również testy mniej popularne, takie jak: badania albuminy w moczu, białka C, czynnika V krzepnięcia, fibrynogenu czy retikulocytów, które warto wdrożyć.
| Rzadkie badania do wykonania w trakcie terapii steroidowej | Cel badania |
| Albumina w moczu | Ocena funkcji nerek |
| Aktywność białka C | Ocena układu krzepnięcia i mutacji |
| Występowanie czynnika V Leiden | Ocena układu krzepnięcia i mutacji |
| Fibrynogen | Ocena układu krzepnięcia, funkcji wątroby w trakcie terapii, monitoring krzepnięcia krwi |
| Retikulocyty | Monitoring treningu wydolnościowego, zapobieganie niedotlenieniu i niedoborowi żelaza |
Damian Ostrowski – Trener Personalny Białystok
FAQ – najczęściej zadawane pytania: badania w trakcie stosowania steroidów anabolicznych
Nie. To nie jest podstawowy pakiet badań laboratoryjnych, które należy wykonać przy steroidoterapii. Są to badania dodatkowe, rzadko wykonywane.
Warto takie badania wykonać na początku przed rozpoczęciem cyklu, w trakcie w zależności od czasu trwania 1 – 2 razy oraz po zakończeniu i w razie potrzeby.
Nie wszystkie badania zostaną prawdopodobnie zlecone przez lekarza. Warto zrobić te brakujące prywatnie
Warto je zrobić zwłaszcza gdy w rodzinie występowały epizody zakrzepowe (udar mózgu, zator tętnicy płucnej).
Żródło:
- Julius Fink, Brad Jon Schoenfeld,
Anthony C. Hackney, Masahito Matsumoto,
Takahiro Maekawa, Koichi Nakazato & Shigeo Horie (2018): Anabolic-androgenic steroids:
procurement and administration practices of doping athletes, The Physician and Sportsmedicine,
DOI: 10.1080/00913847.2018.1526626 - Paola Frati et al.: Anabolic Androgenic Steroid (AAS) Related Deaths: Autoptic, Histopathological and Toxicological Findings. Current Neuropharmacology, 2015, 13, 146-159.
- Voichiţa Ileana Sîrbu: Venous thromboembolism caused by testosterone abuse in a young man with previously undiagnosed genetic thrombophilia. Revista Română de Medicină de Laborator Vol. 22, Nr. 1, Martie, 2014
- Chatzikyrkou C. et al.: Predictors for the development of microalbuminuria and interaction with renal function. J Hypertens. 2017 Dec;35(12):2501-2509. doi: 10.1097/HJH.0000000000001491.
- https://www.labtestsonline.pl/test/bialko-c-i-bialko-s
- Zawilska K.: Wrodzona trombofilia a żylna choroba zakrzepowo-zatorowa; Hematologia 2013, tom 4, nr 1, 35–42
